Diabetes type 2 of in de volksmond ‘suikerziekte’, is een aandoening waarbij het lichaam moeite heeft om glucose op te slaan en te gebruiken. Er blijft hierdoor te veel suiker in het bloed zitten, en het lichaam gaat op andere manieren proberen om energie te gebruiken. Dit kan zorgen voor een hoop vervelende complicaties. Diabetes type 2 wordt ook wel een “multifactoriële aandoening” genoemd. Kortweg wil dat zeggen dat er meerdere factoren zijn die de oorzaak van diabetes type 2 kunnen zijn. Zo kan erfelijkheid een rol spelen in de ontwikkeling, maar zijn er ook diverse omgevingsfactoren die invloed hebben op het ontstaan en het verloop van diabetes. Op deze pagina vertellen we u alles over die oorzaken.
Waarom je diabetes type 1 en 2 niet met elkaar moet verwarren
Diabetes type 1 en 2 lijken qua naam op elkaar, maar hebben toch een aantal belangrijke verschillen. Het is belangrijk dat je de verschillende vormen van elkaar weet te onderscheiden. Ze hebben namelijk ook verschillende oorzaken en daarmee ook verschillende behandelingen. Om verwarring te voorkomen zullen we daarom eerst de belangrijkste verschillen toelichten.
- Diabetes type 1 is een auto-immuun. Dat wil zeggen dat het een aandoening is die veroorzaakt wordt door een fout in het eigen afweersysteem. Hierdoor worden cellen in de alvleesklier onterecht voor gevaarlijk aangezien en door het lichaam vernietigd. Diabetes type 1 wordt doorgaans snel ontdekt omdat de klachten over het algemeen duidelijk en heftig zijn.
- Diabetes type 2 is een multifactoriële aandoening. Een combinatie van factoren zorgt ervoor dat het lichaam minder gevoelig is voor insuline. Ook kan het zo zijn dat de aanmaak van insuline langzaam afneemt. Omdat een en ander geleidelijk gebeurt, kan het lang duren voor de diabetes door je ontdekt wordt. Diabetes type 2 is de veruit meest voorkomende vorm van diabetes. Ongeveer 9 op de 10 mensen met diabetes hebben diabetes type 2.
Voor beide vormen geldt dat ze vooralsnog helaas niet te genezen zijn. Wel zijn er verschillende behandelvormen (verschillend voor de verschillende typen diabetes) die het leven een stuk draaglijker kunnen maken.
Lees meer over diabetes type 1.
Belangrijkste oorzaken diabetes type 2
Er is niet één enkele oorzaak van diabetes type 2. De precieze oorzaak van de diabetes kan een combinatie van factoren zijn en kan dus van persoon tot persoon verschillen. Hieronder een overzicht van die verschillende factoren.
Erfelijke factoren
De erfelijke rol van de ontwikkeling van diabetes is bij diabetes type 2 in grotere mate aanwezig dan bij diabetes type 1. Belangrijk om te weten, want wanneer je op de hoogte bent van erfelijke belasting kun je extra letten op bijvoorbeeld beweging en voeding – twee factoren die tevens invloed hebben op de ontwikkeling van diabetes. Daarover lees je verderop meer.
De kans dat je diabetes type 2 ontwikkelt als je een familielid hebt met diabetes, is procentueel gezien als volgt:
- Broer of zus met diabetes: 15-20%
- Vader of moeder met diabetes: 10-20%
- Beide ouders hebben diabetes: 40%
- Neef of nicht met diabetes: 6-10%
- Eeneiige tweelingbroer of –zus met diabetes: 70-90%
Ongezonde levensstijl
De belangrijkste diabetes type 2 oorzaak blijkt toch vaak een ongezonde levensstijl te zijn. Wat bedoelen we met een ongezonde levensstijl en waarom kan dit diabetes type 2 in de hand werken? We leggen het je graag uit.
- Overgewicht: bij overgewicht ben je minder gevoelig voor insuline. Het lichaam moet steeds meer van het hormoon produceren om te zorgen voor opname van de glucose. Deze hoge glucosespiegel draagt weer bij aan ongevoeligheid voor insuline. Dit leidt er uiteindelijk toe dat de alvleesklier te weinig insuline produceert en ontstaat geleidelijk aan diabetes type 2. Wil je weten of je een gezond gewicht hebt? Bereken dan je QI (Quetelet-Index). De QI is het gewicht gedeeld door je lengte in het kwadraat. Is je QI hoger dan 25? Dan heb je te maken met overgewicht en loop je meer kans op diabetes type 2.
- Te weinig beweging: ons lichaam kan niet goed omgaan met te weinig beweging en kan o.a. het risico op diabetes type 2 vergroten. Beweging bevordert nu eenmaal de stofwisseling in het bloed. Glucose wordt dan makkelijker uit het bloed gefilterd en bovendien verbrand je vetten en is beweging goed voor bloeddruk, hart en bloedvaten. Bovendien gaat te weinig beweging in veel gevallen hand in hand met overgewicht. Tijd om actief te worden dus. En dat is een stuk makkelijker dan je denkt. Met een half uurtje lichaamsbeweging per dag kom je al een heel eind. Ga dus een keer fietsend naar uw werk of lopend naar de supermarkt, dan zit je al een heel eind op de goede weg.
- Roken: we weten inmiddels allemaal wel dat roken vele gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Zo vergroot roken o.a. de kans op diabetes type 2: onderzoek toont aan dat rokers minder goed reageren op insuline. Tevens zorgt roken er bij mensen met diabetes voor een verhoogde kans op diverse lastige en vervelende complicaties. Mensen met diabetes hebben al een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en de risico’s worden nog verder vergroot door te roken. Het enige advies luidt dan ook: stoppen. Je behandelaar kan een plan met je opstellen en eventuele hulpmiddelen aanraden en voorschrijven.
Raadpleeg je huisarts voor meer informatie
Vermoed je dat je diabetes hebt? Je huisarts kan uitsluitsel geven door middel van een simpele, maar effectieve bloedtest. Er is slechts 1 druppel bloed voor nodig om een diagnose te stellen. Twijfel dus niet om contact op te nemen, want diabetes type 2 kan sluipend ontstaan. Het duurt soms jaren voor iemand er achter komt dat hij of zij diabetes type 2 heeft. Je behandelaar kan je meer informatie geven over de oorzaken en behandelingen van diabetes type 2. Hoe sneller de diagnose is gesteld, hoe eerder een persoonlijk plan opgesteld kan worden. Diabetes type 2 is helaas (nog) niet te genezen, maar een gezond leven kan de dagelijkse lasten van diabetes sterk verlichten. Je kunt dus wel de kans op vervelende complicaties verminderen.
