Voorkomen

 

Iemand met diabetes moet zijn of haar hele leven opletten: bloedwaarden moeten regelmatig gemeten worden, er moet opgelet worden wat er gegeten wordt en in sommige gevallen is het nodig om zelf insuline in te spuiten. Er spelen meerdere factoren mee die de kans op het krijgen van diabetes kunnen vergroten. Erfelijkheid kan een rol spelen, maar ook iemands levensstijl heeft invloed op de ontwikkeling van diabetes. Hoe kun je diabetes voorkomen? Of je nu jong of oud bent, dun of dik: iedereen kan te maken krijgen met diabetes. Er zijn echter wel dingen waar je op kunt letten om het risico op het krijgen van diabetes te verkleinen. Deze maatregelen kunnen per type diabetes verschillen. Op deze pagina lees je met welke zaken je rekening kunt houden om de kans op het krijgen van diabetes te verminderen.

Niet te voorkomen: diabetes type 1

De oorzaken van het krijgen van diabetes zijn per type verschillend. Helaas weten we op dit moment nog niet genoeg om te kunnen zeggen wat precies de oorzaken zijn. Wat we wel weten is dat er in het lichaam van mensen met diabetes type 1 geen insuline wordt aangemaakt. Hoe komt dit? Cellen in de alvleesklier zijn verantwoordelijk voor de aanmaak van dit hormoon. Het afweersysteem van een mensen met diabetes type 1 heeft deze cellen gezien als zieke cellen. Net als dat ziekten door het afweersysteem worden aangepakt, worden in dit geval helaas ook goede cellen afgebroken. Door het tekort aan insuline kunnen de suikers in het bloed niet worden afgebroken. Het teveel aan suikers kan meerdere ziekten veroorzaken zoals hart- en vaatziekten. Wanneer diabetes type 1 in jouw familie voorkomt, heb je een iets grotere kans dat je ook te maken krijgt met deze aandoening. Helaas weten we nog niet hoe je deze vorm van diabetes kunt voorkomen. Er wordt momenteel wel onderzoek gedaan naar hoe de kans kan worden verkleind, bijvoorbeeld door kinderen extra vitamine D te laten innemen of kinderen tot de leeftijd van 1 jaar borstvoeding te geven.

Diabetes type 2 voorkomen

Jouw gezondheid is waardevol. Niet voor niets verkleint een gezond leven de kans op allerlei ziekten. Helaas geeft een gezonde levensstijl geen garantie op een leven zonder ziekte. Toch is het belangrijk uw gezondheid heel serieus te nemen: door gezond te leven verklein je de kans op het krijgen van diabetes type 2 namelijk voor 50%.

Diabetes type 1 is niet te voorkomen. Gelukkig zijn er voor diabetes type 2 wel zaken waar je op kunt letten om de kans op het krijgen van diabetes te verkleinen. De oorzaken voor deze variant liggen in veel gevallen bij een ongezonde levensstijl. De kans op het krijgen van diabetes types 2 is groter wanneer je: te zwaar bent, rookt, te weinig beweegt, een te hoge bloeddruk of cholesterol hebt en wanneer een direct familielid diabetes heeft. Niet alleen deze oorzaken verhogen de kans. Meer oorzaken lees je op de pagina oorzaken diabetes type 2. Wil je de kans op diabetes type 2 verkleinen, dan kun jeletten op de volgende maatregelen:

Gezond eten

Het eten van gezond voedsel is voor iedereen goed. Iemand met diabetes mag in principe bijna alles eten. Er zijn echter wel maaltijden die nét iets geschikter zijn dan anderen. Een aantal tips en handigheden op het gebied van voedsel:

  • Eet veel groenten. Deze zitten boordevol vitaminen. Let wel: peulvruchten zoals bonen, erwten en mais verhogen de bloedsuikerspiegel. Houd daarom rekening met deze soorten groenten.
  • Snelle koolhydraten zoals suiker, jam, honing, witte meel of rijst verhogen de bloedsuikerspiegel.
  • Houd je van brood, pasta en rijst? Kies voor volkorenvarianten en zilvervliesrijst. Het hoge gehalte aan vezels in deze producten zorgt ervoor dat de suikerspiegel langzaam stijgt in plaats van snel omhoog schiet.
  • De suikers in alcohol verhogen de bloedsuikerspiegel. Een aantal uur na de consumptie van alcohol, verlaagt de bloedsuiker juist weer. Let daarom goed op bij het nuttigen van alcoholhoudende dranken. Ook vruchtensap bevat veel suikers. Water, thee en koffie zonder suiker kun je altijd drinken.
  • Vermijd verzadigde vetten. Kies voor onverzadigde vetten om in te bakken, zoals olie en vloeibare margarine. Gebruik dus geen roomboter en harde margarine. Goede vetten haal je uit noten, avocado of vis. Neem magere varianten van yoghurt, vlees, kaas en melk.
  • Zout is niet goed voor je bloeddruk. Breng je maaltijden daarom op smaak met specerijen, kruiden of azijn.

Bewegen

Ook voldoende beweging is voor ieder mens gezond. Iemand die te zwaar is kan door middel van beweging overtollig vet verbranden. Een voordeel, want overgewicht behoort tot één van de mogelijke oorzaken op het krijgen van diabetes. Ook voor mensen zonder overgewicht is het belangrijk om te bewegen. Zorg ervoor dat je minstens een half uur per dag zorgt voor beweging waarvan je snel gaat ademhalen. Hierdoor gaat je hart sneller kloppen. Houd je van sporten? Ga dan bijvoorbeeld stevig wandelen, fietsen of zwemmen. Is de sportschool niets voor jou? Boodschappen doen, wandelen of stofzuigen zijn ook manieren om voldoende beweging te krijgen. Heeft je lichaam moeite met bewegen, neem dan contact op met je fysiotherapeut of dokter.

Stoppen met roken

Rokers hebben een grotere kans op het krijgen van diabetes: de kans op diabetes wordt met 30% tot 40% verhoogt wanneer je rookt. Het lichaam van iemand die rookt reageert niet meer goed op het hormoon insuline. Hierdoor kan het lichaam geen overtollige suikers meer afbreken en stijgt de bloedsuiker. Het gewicht van een roker ligt dan gemiddeld wel lager dan het gewicht van een niet-roker: het vet van iemand die rookt wordt anders opgeslagen. Het vet wordt namelijk voornamelijk rond de organen in de buik opgeslagen. Door dit buikvet kan het lichaam niet meer goed reageren op insuline. Wil je stoppen met roken? En heb je hier hulp bij nodig? Je huisarts kan je adviseren.